ای پسر یمانی! این زمین، مقدّس است، از همهی لوثها، پاك است … عمارت آن، هفت فرسنگ در هشت فرسنگ باشد. رایت وی بر این كوه سفید بزنند، به نزد دهی كهن، كه در جنب مسجد است، و قصری كهن – كه قصر مجوس است – و آن را “جمكران” خوانند. از زیر یك مناره آن مسجد بیرون آید، نزدیك آن جا كه آتشخانه گبران بوده … .»3
از این حدیث شریف، استفاده میشود به طوری كه مسجد سهله در دوران ظهور حضرت بقیّةاللَّه أرواحنا فداه، پایگاه آن حضرت خواهد بود، مسجد مقدّس جمكران نیز در عصر ظهور، جایگاه خاصّی دارد و پایگاه دیگری برای آن حضرت است.
مرحوم كاتوزیان، پس از نقل متن كامل حدیث، به شرح و تفسیر آن پرداخته، در باره كوه سفید و قصر مجوس و دیگر تعبیرهایی كه در حدیث شریف آمده و ما به جهت اختصار نیاوردیم، به تفصیل، سخن گفته است.4
خوانندگان گرامی، توجّه دارند كه احادیث ملاحم، چندان نیازی به تحقیق در سند ندارند؛ زیرا، جز معصومان (علیهم السلام) كه با سرچشمه وحی مربوط بودند، شخص دیگری نمیتوانست خبری بگوید كه صدها سال بعد تحقّق پیدا كند.
روزی كه امیرمؤمنان (علیه السلام) به حذیفه از مسجد جمكران خبر میداد، در سرزمین حجاز و عراق، كمتر كسی نام قم را شنیده بود، لذا میبینیم كه در احادیث فراوانی، به هنگام بحث از قم، به “در نزدیكی ری” تعبیر شده تا به این وسیله، موقعیّت جغرافیایی شهر قم، برای اصحاب ائمّه(علیهم السلام) روشن گردد.
از این رهگذر، احتمال نمیرود كه احدی از مردم حجاز، نام جمكران را به عنوان یكی از دهات قم شنیده باشد.
نكات ریزی كه در مورد قصر مجوس و آتشخانه گبران آمده، مطلبی نبود كه در حجاز و عراق، كسی از آن آگاه باشد.
به هنگام صدور این حدیث از مولای متّقیان(علیه السلام)، كسی نمیتوانست پیشبینی كند كه در كنار دهِ جمكران، در آینده، مسجدی ساخته خواهد شد و با حضرت بقیّةاللَّه (عج) – كه آن روز متولّد نشده بود – ارتباط خواهد داشت.
هنگامی كه شیخ صدوق، این حدیث را در كتاب مونس الحزین درج میكرد، بدون تردید، این مسجد، مناره نداشت.
هنگامی كه صاحب خلاصة البلدان، در قرن دوازدهم، این حدیث را از مونس الحزین نقل میكرد، باز هم مسجد مقدّس جمكران، منارهای نداشت؛ زیرا، برای نخستین بار، در سال 1318 هجری، یك مناره در زاویه جنوب شرقی مسجد ساخته شد. 5
هنگامی كه مرحوم كاتوزیان، این حدیث را در كتاب أنوار المشعشعین مینوشت، مسجد جمكران، فقط یك مناره داشت و تا چند سال پیش نیز به همین منوال بود، ولی در این حدیث آمده است كه «از زیر یك مناره آن، مسجد، بیرون آید.» 6
این تعبیر، صریح است در این كه به هنگام ظهور حضرت بقیّةاللَّه، ارواحنا فداه، مسجد مقدّس جمكران، بیش از یك مناره خواهد داشت، در حالی كه به هنگام چاپ كتاب ( 1327 هجری) مسجد، فقط یك مناره داشت.
نظرات شما عزیزان:
.: Weblog Themes By Pichak :.